بیتکوین و آزادی
نوشته الکس گلدستین
در تاریخ ۲۸ دسامبر ۲۰۱۸
الکس گلدستین مدیر ارشد موسسه حقوق بشر HRF است
ترجمه: ضیاء صدر
در تاریخ ۵ ژانویه ۲۰۲۱
در شهر مرزی کوکوتا، پناهندگان ونزوئلایی به سمت کلمبیا سرازیر میشوند و به دنبال غذایی برای سیر کردن خانوادهشان میگردند. تورم بالایی که سالها وجود داشته و بیش از یک میلیون درصد تخمین زده شده؛ بولیوار را به کاغذ باطله تبدیل کرده است. بیش از سه میلیون ونزوئلایی از سال ۲۰۱۴ تاکنون از آنجا گریختهاند و هر روز ۵۵۰۰ نفر از کشور خارج میشوند. براساس اعلام سازمان ملل این مهاجرت در مقیاس مهاجرتهای صورت گرفته از کشور سوریه است و یکی از بدترین بحرانهای پناهندگی در جهان است. ونزوئلاییها، ناامید و آسیبپذیر، بی هیچ متعلقاتی، از کشورشان فرار میکنند.
ونزوئلاییها در استبداد زندگی میکنند، راهی برای اصلاح سیاستهایی که اقتصاد آنها را نابود کرده است ندارند، نمیتوانند بدون ترس از مجازات، از طریق انتخابات آزاد و عادلانه، یا مبارزه، حاکمان خود را انتخاب کرده یا تغییر دهند، ساعتهای طولانی در صف مواد غذایی ضروری و دارو می ایستند و نظارهگر نابود شدن پس اندازهایشان هستند؛ به نظر میرسد که راه دیگری ندارند.
اما نوآوری در چنین شرایط بحرانی به کمک میآید. امروزه ونزوئلاییها برای جلوگیری از وضعیت ابرتورمی و محدودیتها، نظارت و کنترل مالی، از بیتکوین استفاده میکنند. گمانهزنی قیمت، کلاهبرداری و طمع در صنعت کریپتوکارنسی، پتانسیل آزادیبخشی اختراع ساتوشی ناکاموتو را تحتالشعاع خود قرار داده است. برای مردمی که در حکومتهای استبدادی زندگی میکنند؛ بیتکوین میتواند یک ابزار مالی ارزشمند و مقاوم در برابر سانسور برای مبادله باشد.
مسالهای مانند انتقال پول را در نظر بگیرید؛ رژیم ونزوئلا بعد از نابود کردن اقتصاد داخلی، اکنون هر پولی که از خارج از کشور انتقال پیدا کند را از آن خود میکند. قوانین جدید رژیم، ونزوئلاییها را وادار میکند که برای انجام تراکنشهای خارجی به بانکهای محلی مراجعه کنند و بانک ها را ملزم میکند تا اطلاعات منشا مالی افراد و خرج شدن این پول را افشا کنند. طبق گفته الخاندرو ماکادو(Alejandro Machado) محقق رمزارزها در Open Money Initiative ، انتقال وجه بانکی از ایالات متحده هزینه تبدیل ۵۶ درصدی از دلار به بولیوار دارد و ممکن است تا چند هفته هم زمان ببرد. اخیرا بانکهای ونزوئلایی با فشار دولت، از دسترسی افراد با آدرس IP های خارجی به حساب های آنلاین جلوگیری میکند. برای دور زدن این بروکراسی بعضی از ونزوئلایی ها شروع به دریافت بیتکوین از بستگان خود در خارج از کشور کردهاند. در حال حاضر این امکان فراهم است که به بستگانتان پیغامی بفرستید و تقاضای بیتکوین کنید و بعد از چند دقیقه با کارمزد کمی آن را دریافت کنید. با این کار دولت نمیتواند محدودیتی وضع کند. چرا که بیتکوین از طریق بانک یا هیچ شخص سومی نمیگذرد و مستقیما از شخصی به شخص دیگر وارد کیفپول شما در گوشی تلفن همراه میشود. سپس شما به راحتی میتوانید بیتکوین خود را از طریق صرافیهای محلی با پول فیات مبادله کنید و یا روی یک فلش(یا حتی فقط با به خاطر سپردن عبارتهای بازیابی) ذخیره کرده و با کنترل کامل پسانداز خود از ونزوئلا مهاجرت کنید(یادداشت مترجم: نگهداری بیتکوین روی حافظه فلش یا به حافظه سپردن کلمات بازیابی آن روشی بسیار غیرامن میباشد و این راهکارها توصیه نمیشوند). روش رایج دیگر این است که پول خانواده خود را به بانکی در کلمبیا منتقل کنید، از مرز خارج شوید تا پول را برداشت کنید. سپس با پول نقد به ونزوئلا برگردید؛ که این روش زمان زیادی میبرد، هزینه بیشتری دارد و نسبت به بیتکوین خطرات بیشتری دارد.
ونزوئلا تنها جایی نیست که افراد میتوانند از بیتکوین به عنوان روش خارج شدن از سیستم استفاده کنند. در زیمباوه، رابرت موگابه مقدار زیادی پول نقد چاپ کرد و تورم ناشی از آن، پسانداز اشخاص را به کاغذهایی بیارزش تبدیل کرد اما با استفاده از بیتکوین امکان چاپ بیشتر بیتکوین وجود ندارد. در چین، شیجین پینگ میتواند تمام تراکنش های شما را در AliPay و WePay رصد کند؛ اما نمیتواند نظارت گستردهای بر تمام پرداخت های بیتکوینی داشته باشد. در روسیه، ولادیمیر پوتین میتواند حساب بانکی یک NGO را مسدود کند، اما نمیتواند کیفپولهای بیتکوین را مسدود کند. در کمپ پناهندگان احتمالا نمیتوانید به بانک دسترسی داشته باشید، اما تا زمانی که بتوانید یک اتصال اینترنت داشته باشید، میتوانید بدون نیاز به مجوز یا احراز هویت، بیتکوین دریافت کنید.
طبعا باید به جنبه تاریک این فناوری نوظهور نیز توجه کنیم. روشنفکرانی مثل نوح هراری و ایلان ماسک هشدار دادهاند که هوش مصنوعی و بیگ دیتا میتوانند استبدادگران را در سراسر دنیا قویتر کند. رژیم های ونزوئلا، ایران، و عربستان سعودی حتی تلاش میکنند شخص به شخص بودن بیتکوین را تغییر دهند و آن را متمرکز کنند تا پولی قابل کنترل مثل Petro ایجاد کنند، تراکنشهای اشخاص را فیلتر کنند، نظارت بیشتری بر اشخاص داشته باشند، و تحریم را دور بزنند.
اما تکنولوژیهای غیرمتمرکز میتوانند با همه اینها مقابله کنند. به جز بیتکوین، اپلیکیشنها و مرورگرهای رمزنگاری شدهای مثل سیگنال و تور، رمزارزهایی با حفظ حریم خصوصی مثل مونرو و زیکش، دستگاههای مش سیستم مثل goTenna و سیستمهای ذخیره سازی مقاوم در برابر فیلتر مثل IPFS نیز وجود دارند. با ساخت و سرمایهگذاری در ابزارهایی اینچنینی میتوانیم مطمئن باشیم که شهرهای ما، شبکههای اجتماعی و سیستم مالی ما ابزارهایی برای نظارت و کنترل ما نخواهند بود.
پول نقد یکی از بهترین روشها برای ممارست آزادی بیان است. پول فلزی یا کاغذی عملا ناشناس است و میتواند بدون نظارت دولت استفاده شود. اما در جایی مثل ونزوئلا که حتی برای معاملات کوچک هم پول به صورت کیلویی وزن میشود، پول نقد عملا بی مصرف است و در برابر ریسک سرقت و خسارت، حرفی برای گفتن ندارد. از چین تا سوئد دولتها و کمپانیها ما را به سمت دنیای بدون پول نقد سوق میدهند. پس ضروری است که پولهای الکترونیکی همتا به همتا، توانایی استفاده از پول نقد را برای نسل آینده ما فراهم کنند. هنگامی که از نرم افزاری مثل Venmo پرداختی انجام میدهید، حتی اگر گیرنده آن مبلغ در مقابل شما ایستاده باشد، همچنان آن پول از سه یا چهار واسطه مالی میگذرد. هر واسطهای میتواند سانسور کند، نظارت کند و سود کند. و میلیاردها انسانی که در رژیمهای استبدادی زندگی میکنند نمیتوانند انتظار داشته باشند که نرم افزارهای پرداخت در آینده نیز بیطرف باقی بمانند. نسیم نیکولاس طالب میگوید “بیتکوین مانند بیمهای علیه آیندهای اورولی است”. (یادداشت مترجم: جرج اورول نویسنده رمان ۱۹۸۴، که در آن رژیمی سرکوبگر تمام جنبههای زندگی افراد را کنترل میکند).
بگذارید این را هم بگویم که بیتکوین هنوز هم یک تکنولوژی نو پا است و نمیتواند قابلیتهای کاملی در استفاده، سرعت و حریم خصوصی را عرضه کند ولی مهندسان و دانشمندان علوم کامپیوتری فراوانی دائما در تلاشند تا این قابلیتها را با ساخت اپلیکیشنهای بهتر، ارتقای پروتکل و توسعه تکنولوژیهای لایه دوم مثل شبکه لایتنینگ(که با آن میتوان تعداد تراکنشهای بیشتر در ثانیه داشت و مقادیر تراکنشها را مخفی نیز کرد) بهتر و پایدارتر کنند. در عین حال که تلفنهای همراه شروع به گران شدن کردهاند و کار کردن با آنها سختتر شده و تنها در دسترس بعضی افراد قرار گرفتهاند، بیتکوین به تغییر ادامه داده و استفاده از آن راحتتر و برای افراد بیشتری در آینده در دسترستر خواهد بود.
کمتر از ۱ درصد از مردم جهان_ 40 میلیون نفر_ از بیتکوین استفاده کردهاند. اما بر اساس اظهارات بنیاد حقوق بشر بیش از ۵۰ درصد از جمعیت جهان در رژیم های استبدادی زندگی میکنند. اگر زمان و منابع خود را برای تولید کیفپولهای کاربر پسند، اکسچنجهای بیشتر و مطالب آموزشی بهتر برای بیتکوین صرف کنیم؛ این امکان فراهم خواهد شد که یک تغییر واقعی برای ۴ میلیارد نفری که نمیتوانند به دولت های خود اعتماد کنند و یا کسانی که نمیتوانند به سیستم بانکی دسترسی داشته باشند، ایجاد کنیم. بیتکوین برای این افراد، راه نجات است.
لینک مقاله اصلی:
https://time.com/5486673/bitcoin-venezuela-authoritarian/?amp=true
دیدگاهتان را بنویسید